این جوان این همه را کجا آموخته؟ در چه زمانی؟ از چه کسی؟ جوانی که رئیس حوزه علمیه کربلا، فرزند صاحب ریاض، در وصف او بگوید:« او نبوغ ذاتی دارد»، به ارادت یا حسد، از زبان این و آن نمی افتد.

در عقیده بسیار محکم است؛ شبهه به او راه نمی یابد.
چه ذهن منظمی دارد! از تقریر او بیشتر یاد می گیرم تا بیان استاد. گویا این جوان اصلا غرور نمی شناسد!
_نمازهای جعفر طیارش را زیاد دیده ام. او را دیده ام که از حرم حضرت سیدالشهدا به مدرس می رود و از مدرس به حرم…

مرتضی هر قدر خود را می پوشاند، بیشتر بر سر زبان ها می افتاد. با کربلا مانوس شده بود و وجود بزرگان علم و فقاهت مانند سید محمد طباطبایی و شریف العلمای مازندرانی در آن شهر کافی بود که او بنیادهای مستحکم شریعت را فرابگیرد. هر چند که او به یقین می دانست مقصد نهایی اش نجف است و آنچه خداوند برایش ذخیره کرده، در جوار پیشوای اول مومنان نازل خواهد شد. او این حقیقتِ راز آلود و سرنوشت شورانگیز را بارها در رویا دیده بود.

کتاب «نخل و نارنج» نوشته وحید یامین‌پور درباره زندگی و زمانه شیخ مرتضی انصاری توسط انتشارات کتاب جمکران منتشر و راهی بازار نشر شد.